ستِفُنس دا وعظ
7
1 وَل سردار کاہن نیں ستِفُنس تُوں پُچھیا، ”کیا ایہہ گالھیں سچیاں ہِن؟“ 2 اُونیں آکھیا ”اے بِھراؤ تے بزُرگو سُنڑو! خُدائے ذُوالجلال ساڈے پیُو ابرہام اُتے اُوں وَیلے ظاہر تھیّا جِیں وَیلے اوہ حاران ءچ آباد تھیوݨ کنُوں پہلے مسوپتامیہ ءچ ہا، 3 تے اُوں کُوں آکھیا جو ’آپنڑے مُلک تے آپنڑے رشتہ داراں کُوں چھوڑ تے اُوں مُلک ءچ چلیا وَنج جیہڑا میں تیکُوں ڈِکھیساں ۔ ‘ 4 اِیں اُتےابرہام کسدیاں دے مُلک کنُوں نِکل تے حاران ءچ آباد تھیّا تے اُتھوں کنُوں اُوندے پیُو دے مَرݨ دے بعد خُدا نیں اُونکُوں اِیں مُلک ءچ وسا ڈِتا جِیندے ءچ تُساں ہُنڑ وسدے ہِیوے۔ 5 خُدا نیں اُونکُوں کوئی میراث نہ ڈِتی بلکہ قدم رکھنڑ دی وی اُوندے ءچ جاہ نہ ڈِتی پَر وعدہ کیتا جو ’میں ایہہ زمین تیڈے تے تیڈے بعد تیڈی نسل دے قبضہ ءچ کر ڈیساں بھانویں اُوندے اولاد نہ ہئی ۔ ‘ 6 خُدا نیں ایہہ وی فرمایا جو ’تیڈی نسل غیر مُلک ءچ پردیسی ہوسی۔ اُتھاں دے لوک اُنہاں کُوں غلامی ءچ رکھیسن تے چار سو سال تئیں اُنہاں نال بد سلوکی کریسن۔‘ 7 وَل خُدا نیں آکھیا جو ’جِیں قوم دی اوہ غلامی ءچ رہسن، اُونکُوں میں سزا ڈیساں تے اُوندے بعد اوہ نِکل تے اِیں جاہ تے میڈی عبادت کریسن ۔ ‘ 8 تے خُدا نیں ابرہام دے نال عہد کیتا جِیندا نِشان ختنہ کرواوݨ ہا۔ تےاِیویں ابرہام تُوں اِضحاق پیدا تھیّا تے اَٹھویں ڈینہہ اُوندا ختنہ کیتا گِیا تے اَضحاق تُوں یعقُوب تے یعقُوب تُوں بارہاں قبیلیاں دے بزُرگ پیدا تھئے۔9 بزُرگاں نیں حسد ءچ آ تے یُوسف کُوں مِصریاں دے ہَتھ ویچ ڈِتا پَر خُدا اُوندے نال ہا، 10 تے اُوندی ساریاں مصیبتاں تُوں اُونکُوں بچایا تے مِصر دے بادشاہ فرعون دے نزدیک اُونکُوں مقبولیت تے حِکمت عطا فرمائی۔ تے فرعون نیں اُونکُوں مِصر تے آپنڑے سارے گھر دا سردار بنڑا ڈِتا۔
11 وَل سارے مِصر تے کِنعان ءچ کال پے گِیا تے وَڈی مصیبت آئی تے ساڈے پیُو ڈاڈا کُوں کھانڑا نہ مِلدا ہا۔ 12 پَر جِیں وَیلے یعقُوب نیں ایہہ سُنڑ یا جو مِصر ءچ اناج ہےتاں ساڈے پیُو ڈاڈا کُوں پہلی دفعہ بھیجیا۔ 13 تے ڈوجھی دفعہ یُوسف آپنڑے بِھراواں اُتے ظاہر تھی گِیا تے یُوسف دی قومیت فرعون کُوں معلوم تھی گئی۔ 14 وَل یُوسف آپنڑے پیُو یعقُوب تے اُوندے سارے خاندان کُوں جیہڑے پنجھتر افراد ہَن، سَڈوا بھیجیا۔ 15 تے یعقُوب مِصر ءچ گِیا، اُتھاں اوہ تے ساڈے پیُو ڈاڈا مَر گئے۔ 16 بعد ءچ اُنہاں دیاں لاشاں کُوں سِکم شہر ءچ پُچایا گِیا تے اُوں مقبرہ ءچ دفن کیتے گئے جِینکُوں ابرہام پیسے ڈے تے سِکم ءچ بنی ہمور کنُوں مُل گِھدا ہا۔
17 پَر جِیں وَیلے اُوں وعدہ دے پورے تھیوݨ دا وَیلہ نزدیک آیا جیہڑا خُدا نیں ابرہام نال کیتا ہا تاں مِصر ءچ ساڈے لوکاں دی تعداد بہُوں وَدھ گئی۔ 18 اُوں وَیلے تئیں ڈوجھا بادشاہ جیہڑا یُوسف کُوں نہ جانڑدا ہا، مِصر اُتے حُکمران بنڑ گِیا ۔ 19 اُونیں ساڈی قوم نال چالاکی کر تے ساڈے پیُو ڈاڈا دے نال اِتھوں تئیں ظُلم کیتا جواوہ آپنڑے بالاں کُوں باہر سَٹنڑ اُتے مجبور تھی گئے تاں جو اوہ زندہ نہ رَہنڑ۔ 20 اُوں وَیلے موسیٰ پیدا تھیّا جیہڑا بہُوں ای خوبصورت ہا، اوہ تَرے مہینے تئیں آپنڑے پیُو دے گھر ءچ پالیا گِیا۔ 21 پَر جِیں وَیلے اوہ سَٹ ڈِتا گِیا تاں فرعون دی دِھی نیں اُونکُوں چا گِھدا تے آپنڑے پوتر وانگوں پالیا۔ 22 تے موسیٰ نیں مِصریاں دی ساری تعلیم وتربیت حاصل کیتی تے اوہ کلام تے کَم ءچ قوت آلا ہا۔
23 جِیں وَیلے اوہ تقریباً چالیہہ سالہاں دا تھیّا تاں اُوندے دِل ءچ آیا جو میں آپنڑے بِھراواں بنی اِسرائیل دا حال معلوم کراں۔ 24 اُونیں اُنہاں ءچوں ہِک کُوں ظُلم سَہندے ڈیکھ تے اُوندی مدد کیتی تے مِصری کُوں مار تے مظلوم دا بدلہ گِھدا۔ 25 اُونیں تاں خیال کیتا جو میڈے بِھرا سمجھ ویسن جو خُدا میڈے ہَتھوں اُنہاں کُوں رہائی ڈیسی پَر اوہ نہ سمجھے۔ 26 وَل ڈوجھے ڈینہہ اُونیں اُنہاں ءچوں ڈو کُوں آپس ءچ لڑدے ڈِٹھا تے ایہہ آکھ تے اُنہاں ءچ صلح کراوݨ دی کوشش کیتی جو ’اے جوانو! تُساں تاں بِھرا بِھرا ہِیوے، کیوں ہِک بئے اُتے ظُلم کریندے ہِیوے؟‘ 27 پَر جیہڑا آپنڑے ہمسائے اُتے ظُلم کریندا پِیا ہا، اُونیں ایہہ آکھ تے موسیٰ کُوں جھِڑک ڈِتا جو ’تیکُوں کئیں ساڈے اُتے حاکم تے قاضی مُقرر کیتے؟ 28 کیا تُوں میکُوں وی قتل کرݨ چاہندیں جیویں کل اُوں مِصری کُوں قتل کیتا ہا؟‘ 29 موسیٰ ایہہ گالھ سُنڑ تے بَھج گِیا تے مُلک ِ مِدیان ءچ ہِک پردیسی دے طور تے رَہنڑ لگا تے اُتھاں اُوندے ڈو پوتر پیدا تھئے ۔
30 تے جِیں وَیلے چالیہہ سال گزر گئے تاں کوہ سِینا دے بیابان ءچ موسیٰ کُوں ہِک بَلدی ہوئی جھاڑی دے شُعلہ ءچ ہِک فرشتہ ڈِکھالی ڈِتا۔ 31 جِیں وَیلے موسیٰ نیں اُوندے اُتے نِگاہ کیتی تاں حیران تھیّا تے جِیں وَیلے ڈیکھنڑ کیتے نزدیک گِیا تاں خُداوند دی آواز آئی 32 جو ’میں تیڈے پیُو ڈاڈا دا خُدا یعنی ابرہام، اِضحاق تے یعقُوب دا خُدا ہاں ۔‘ وَل موسیٰ کَمب گِیا تے اُونکُوں ڈیکھنڑ دی جرأت نہ ریہی۔ 33 خُداوند نیں اُونکُوں آکھیا جو ’آپنڑے پیراں کنُوں جُتی لَہا گِھن کیوں جو جیہڑی جاہ اُتے تُوں کھڑا ہیں، اوہ پاک زمین ہے۔ 34 میں مِصر ءچ واقعی آپنڑی اُمت دی مُصیبت ڈِٹھی تے اُنہاں دی دھاڑ پٹ سُنڑی، بس اُنہاں کُوں چھڑاوݨ کیتے تَلے لَتھا ہاں۔ ہُنڑ میں تیکُوں مِصر ءچ بھجیساں ۔‘
35 جئیں موسیٰ دا اُنہاں ایہہ آکھ تے اِنکار کیتا ہا جو ‘کَیں تیکُوں حاکم تے قاضی مُقرر کیتا؟‘ اُونہئی کُوں خُدا حاکم تے چھڑاوݨ آلا بنڑا تے اُوں فرشتہ دے ذریعے بھیجیا جیہڑا اُونکُوں جھاڑی ءچ نِظریا ہا۔ 36 اِیہو شخص اُنہاں کُوں کَڈھ آیا تے مِصر تے بحر ِ قُلزم تے بیابان ءچ چالیہہ سال تئیں عجیب کَم تے معجزے ڈِکھائے۔
37 ایہہ اُوہو موسیٰ ہے جئیں بنی اِسرائیل کُوں آکھیا جو ’خُدا تُہاڈے بِھراواں ءچوں تُہاڈے کیتے میڈے وانگوں ہِک نبی پیدا کریسی ۔‘ 38 ایہہ اُوہو ہے جیہڑا بیابان دی جماعت ءچ اُوں فرشتہ دے نال جیہڑا کوہ ِ سِینا اُتے اُوندے نال ہم کلام تھیّا، تے ساڈے پیُو ڈاڈا دے نال وی ہا۔ اُونہئی کُوں زندہ کلام مِلیا جو ساڈے تئیں پُچا ڈیوے۔
39 پَر ساڈے پیُو ڈاڈا نیں اُوندا تابعدار تھیوݨ نہ چاہیا بلکہ اُونکُوں رَد کر ڈِتا تے اُنہاں دے دِل مِصر اَل راغب تھئے۔ 40 تے اُنہاں نیں ہارون کُوں آکھیا جو ’ساڈے کیتے ایجھے معبُود بنڑا جیہڑے ساڈے اَگُوں اَگُوں چلنڑ، کیوں جو ایہہ موسیٰ جیہڑا ساکُوں مُلک ِ مِصر کنُوں کَڈھ آئے، اَساں نئیں جانڑدے جو اُوندے نال کیا تھئے۔‘ 41 تے اُنہاں ڈینہاں ءچ اُنہاں وَچھے دی شکل ءچ ہِک بُت بنڑایا تے اُوندے اَگُوں قُربانی چڑھائی تے آپنڑے ہَتھاں دے کَماں دی خوشی مَنائی۔ 42 بس خُدا نیں اُنہاں تُوں مُنہ پھیر تے اَسمانی تاریاں دی عبادت کرݨ کیتے چھوڑ ڈِتا۔ چنانچہ نبیاں دی کتاب ءچ لکھیا ہے جو
’اے اِسرائیل دےخاندان ! کیا تُساں چالیہہ سال تئیں
بیابان ءچ میڈے کیتے قُربانیاں تے ذبیحے کریندے ریہے؟
43 نئیں بلکہ تُساں آپنڑے نال مولک دا تمبو
تے رفان دیوتا دا تارا گِھدی وَدے ہَوے،
یعنی اُنہاں مورتاں کُوں جِنہاں کُوں تُساں عبادت کرݨ کیتے بنڑایا ہئی۔
بس میں تُہاکُوں بابلa تُوں پَرے گِھن ویساں ۔‘
44 بیابان ءچ ساڈے پیُو ڈاڈا دے کولھ عہد دا تمبو ہا۔ اوہ خُدا دے حُکم تے اُوں نمونہ دے مطابق بنڑایا گِیا ہا جیہڑا اُونیں موسیٰ کُوں ڈِکھایا ہا۔ 45 اُوں تمبو کُوں ساڈے پیُو ڈاڈا پہلے بزُرگاں تُوں حاصل کر تے یشُوع دے نال گِھن آئے جِیں وَیلے اُنہاں قوماں دی ملکیت اُتے قبضہ کیتا، جنہاں کُوں خُدا ساڈے پیُو ڈاڈا دے سامنڑے کَڈھ ڈِتا۔ تے اوہ تمبو داؤد دے زمانہ تئیں ریہا۔ 46 داؤد دے اُتے خُدا دی طرفوں فضل تھیّا تے اُونیں خُدا کُوں درخاست کیتی جو میں یعقُوب دے خُدا کیتے گھر بنڑاواں۔ 47 پَر اُوندے کیتے سُلیمان نیں گھر بنڑایا۔
48 پَر خُدا تعالیٰ ، اِنسانی ہتھاں دے بنڑاے ہوئے گھراں ءچ نئیں رَہندا، جِیویں نبی آکھیا ہے جو
49 ’خُداوند فرمیندے،
اَسمان میڈا تخت تے زمین میڈے پیراں تَلے دی چوکی ہے۔
تُساں میڈے کیتے کیجھا گھر بنڑیسو
یا میڈی آرام گاہ کیہڑی ہے؟
50 کیا ایہہ ساریاں چیزاں میں نئیں بنڑائیاں ؟‘
51 اے ضدی تے دِل تے کَن دے نا مختُونو b! تُساں رُوح القُدس دی ہمیشاں مخالفت کریندے ہِیوے جِیویں تُہاڈے پیُو ڈاڈے کریندے ہَن۔ 52 نبیاں ءچوں کئیں کُوں تُہاڈے پیُو ڈاڈا نئیں سَتایا؟ اُنہاں تاں اُوں راستباز دے آوݨ دی خبر ڈیوݨ آلے کُوں قتل کر ڈِتا تے ہُنڑ تُساں اُوندے پکڑواوݨ آلے تے قاتل تھئے۔ 53 تُساں فرشتیاں دے ذریعے شریعت تاں پاتی پَر عمل نہ کیتا۔“
ستِفُنس دی سنگساری
54 جِیں وَیلے صدر ِعدالت آلیاں ایہہ گالھیں سُنڑیاں تاں طیش ءچ آ گئے تے اُوندے اُتے ڈَند پیہوݨ لگے۔ 55 پَر ستِفُنس نیں رُوح القُدس نال بھریج تے اَسمان اَل غور نال نِگاہ کیتی تے خُد ادے جلال تے یسوع کُوں خُدا دے سَجے پاسوں کھڑا ڈیکھ تے 56 آکھیا جو ” ڈیکھو !میں اَسمان کُوں کُھلیا تے اِبنِ آدم کُوں خُدا دے سَجے پاسوں کھڑا ڈیدھا ہاں۔“
57 پَر اُنہاں وَڈے زور نال چیخ تے آپنڑے کَن بند کر گِھدے تے کَٹھے تھی تے اُوندے اُتے جَھپٹے۔ 58 تے اُونکُوں شہر کنُوں باہر کَڈھ تے سنگسار کرݨ لگے تے گواہاں نیں آپنڑے کپڑے ساؤل ناں دے ہِک جوان دے پیراں دے کولھ رکھ ڈِتے۔ 59 اوہ ستِفُنس کُوں سنگسار کریندے ریہے تےاُونیں ایہہ دُعا کیتی جو اے خُداوند یسوع ! میڈی رُوح کُوں قبول کر۔ 60 وَل اُونیں گوڈے ٹیک تےوَڈی آواز نال آکھیا جو ”اے خُداوند! ایہہ گُناہ اِنہاں دے ذِمّہ نہ لا۔“ تے ایہہ آکھ تے سَم گِیا۔